ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କୁହନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ କାମ ଏବଂ କ୍ରୋଧରୁ ମୁକ୍ତ, ଯାହାର ମନ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଏବଂ ଯିଏ ଆତ୍ମଜ୍ଞାନୀ, ସେମାନେ ଏହି ଦୁନିଆରେ ଏବଂ ପର ଦୁନିଆରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁକ୍ତ ଅଟନ୍ତି (5.26) । ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି କାମନାର ରୋଗ ଏବଂ କ୍ରୋଧର ପାଗଳାମିରୁ କିପରି ମୁକ୍ତ ହେବା ।
ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟ ତୁଫାନର ଶାନ୍ତ ଆଖି କିମ୍ବା କେନ୍ଦ୍ର ଥାଏ । ସେହିଭଳି, ଆମର ଇଚ୍ଛା ଏବଂ କ୍ରୋଧର ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟର ମଧ୍ୟ ଆମ ଭିତରେ ଏକ ଇଚ୍ଛାହୀନ ଏବଂ କ୍ରୋଧହୀନ କେନ୍ଦ୍ର ଅଛି ଏବଂ ଏହା ସେହି କେନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବା ବିଷୟରେ । ଏହା “ମୁଁ’ ତ୍ୟାଗ କରିବାର ସାହସ ଆବଶ୍ୟକ କରେ ଯାହାକି ଇଚ୍ଛାର ମୂଳ ଘଟକ ।
ଏହା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ କୌଶଳ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି ଯେ ଆମେ ଅତୀତର ପରିସ୍ଥିତିକୁ ପୁନଃ ସମୀକ୍ଷା କରିବା ଏବଂ ଦେଖିବା କେଉଁଠାରେ ଇଚ୍ଛା କିମ୍ବା କ୍ରୋଧରେ ବନ୍ଧା ହୋଇଥିଲୁ । ଏକ ଉତ୍ତମ ସଚେତନତା ସହିତ ଏହାକୁ ପୁନରାବୃତ୍ତି କରିବା ଯେ, ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣୀଙ୍କର ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମା ଗୋଟିଏ ଅଛି ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ଲୋକ ଏକ ବାସ୍ତବତାକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ ଅନୁଭବ କରନ୍ତି ।
ଭାରତୀୟ ପରମ୍ପରା ଜୀବନକୁ ଲୀଳା ବୋଲି କହିଥାଏ, ଅର୍ଥାତ୍ କେବଳ ଏକ ନାଟକ ଏବଂ ଏଥିରେ ଗମ୍ଭୀରତା ସହିତ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ କିଛି ନାହିଁ । ଅନ୍ୟ ଏକ କୌଶଳ ହେଉଛି 7-10 ଦିନ ବଞ୍ଚିବା ଯେପରି ଆମେ କୌଣସି ନାଟକର ଅଂଶ ଏବଂ କିଛି ଗୁରୁତ୍ୱ ନ ନେଇ ଉତ୍ସବର ମନୋଦଶାରେ ରହିବା । ଇଚ୍ଛା ଏବଂ କ୍ରୋଧକୁ ଅନୁଭବ କରିବା ଯେପରି ଏକ ନାଟକର ଅଭିନେତା ସେମାନଙ୍କୁ ଉଧାର ରୂପରେ ନିଅନ୍ତି ।
ଥରେ ଜଣେ ଏହା ବୁଝିଗଲେ, ସେ ବର୍ତ୍ତମାନର ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ମଧ୍ୟ ଧୀରେ ଧୀରେ ଇଚ୍ଛା ଏବଂ କ୍ରୋଧକୁ ଛାଡିବା ଶିଖିପାରେ, ଯେତେବେଳେ ସେ ସୁଖ ଏବଂ ଦୁଃଖର ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଧାରଣା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ । ଏହି ଅବସ୍ଥା ଏଠାରେ ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନରେ ମୁକ୍ତି ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କିଛି ନୁହେଁ ।
ଅନ୍ତିମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନିକଟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ ଅଟେ ଏବଂ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ରୂପରେ ଆସନ୍ତି ଏବଂ କୁହନ୍ତି ଯେ ମୋତେ ସମସ୍ତ ଯଜ୍ଞ ଏବଂ ତପସ୍ୟାର ଭୋକ୍ତା ଏବଂ ସମସ୍ତ ଲୋକର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରଭୁ ଏବଂ ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣମାନଙ୍କର ନିଃସ୍ୱାର୍ଥପର ବନ୍ଧୁ ଭାବରେ ଅନୁଭବ କରିବା ପରେ ମୋର ଭକ୍ତ ଶାନ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ କରେ (5.29) ।
ଏହା ଗୀତାର ପଞ୍ଚମ ଅଧ୍ୟାୟକୁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ କରେ ଯାହା ‘କର୍ମ ସନ୍ନ୍ୟାସ ଯୋଗ’ ବା କର୍ମଫଳ ତ୍ୟାଗର ମାଧ୍ୟମରେ ଏକତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବା ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ।
https://samajaepaper.in/imageview_78_69202523500905_4_83_07-09-2025_6_i_1_sf.html