ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ “ପରମେଶ୍ୱର ମନୁଷ୍ୟମାନଙ୍କର କର୍ତ୍ତାପଣ, କର୍ମ କିମ୍ବା କର୍ମଫଳର ସଂଯୋଗ ରଚନା
କରନ୍ତି ନାହିଁ; କିନ୍ତୁ ସ୍ୱଭାବ ଅର୍ଥାତ୍‌ ପ୍ରକୃତି ହିଁ ସବୁକିଛି କରେ” (5.14) ।
ଭଗବାନ ଜଣେ କର୍ତ୍ତା ନୁହଁନ୍ତି ବରଂ ଏକ ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତା ଅର୍ଥାତ୍‌ ରଚନାକାର କିମ୍ବା ରଚନାତ୍ମକତା ଅଟନ୍ତି । ଦୁଇ
ପ୍ରକାରର ସୃଷ୍ଟି ଅଛି । ଗୋଟିଏ କୁମ୍ଭକାର ପରି ଯିଏ ମାଟି ହାଣ୍ଡି ତିଆରି କରେ ଏବଂ ସୃଷ୍ଟି (ହାଣ୍ଡି) ସ୍ୱାଧୀନ ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପାଇଁ
ସୃଷ୍ଟିକର୍ତ୍ତାଠାରୁ ଅଲଗା ହୋଇଥାଏ । ଅନ୍ୟଟି ଜଣେ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ପରି ଯିଏ ନୃତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରେ । କିନ୍ତୁ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀଙ୍କ
ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ କୌଣସି ନୃତ୍ୟ (ସୃଷ୍ଟି) ହେବ ନାହିଁ । ପ୍ରଭୁ ଜଣେ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ପରି, ଯେଉଁଠାରେ ସମଗ୍ର ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ତାଙ୍କ ଉପରେ
ନିର୍ଭରଶୀଳ, କିନ୍ତୁ ସେ ତାଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳ ନୁହଁନ୍ତି । ତେଣୁ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ଶିବଙ୍କୁ ନଟରାଜ ଏବଂ ସଂଗୀତକାର
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ମୁରାରୀ ଭାବରେ ଚିତ୍ରଣ କରାଯାଇଛି ।
ଭଗବାନଙ୍କୁ ଏକ ରାସାୟନିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଏକ ଅନୁକ୍ରମଣିକା ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖାଯାଇପାରେ ଯେଉଁଠାରେ ଏକ
ଅନୁକ୍ରମଣିକାର ଉପସ୍ଥିତି ଦ୍ୱାରା ରାସାୟନିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଜାରି ଥାଏ ଯେତେବେଳେ ଅନୁକ୍ରମଣିକା ନିଜେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ
କରିନଥାଏ ।
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଆହୁରି କହିଛନ୍ତି ଯେ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ କାହାରି ପୁଣ୍ୟ କିମ୍ବା ପାପ ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ମଣିଷ ଭ୍ରାନ୍ତରେ ଥାଏ
କାରଣ ତାଙ୍କର ଜ୍ଞାନ ମୋହ ଦ୍ୱାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ ହୋଇଛି (5.15) । କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଅଜ୍ଞତା ଆତ୍ମ-ଜ୍ଞାନ ଦ୍ୱାରା ନଷ୍ଟ
ହୁଏ, ତାଙ୍କର ଜ୍ଞାନ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରି ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ପ୍ରକଟ କରେ (5.16) ।
ଭଗବାନ ଏକ ସିନେମା ହଲରେ ଏକ ପରଦା ପରି, ଯେଉଁଠାରେ ପରଦାର କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ ଯେ, ତାହା ଉପରେ କ’ଣ
ପ୍ରକ୍ଷେପିତ କରାଯାଉଛି, ଯେତେବେଳେ କି ଦର୍ଶକମାନେ ବିଭିନ୍ନ ଭାବନା ଅନୁଭବ କରନ୍ତି । ଏହି ପ୍ରକ୍ଷେପଣ ଛାୟା ଛଡା ଆଉ କିଛି
ନୁହେଁ କିନ୍ତୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ ହୁଅନ୍ତି, ଯାହା ଭାବନା ଏବଂ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଉପରେ ଏକ ଦୀର୍ଘସ୍ଥାୟୀ ପ୍ରଭାବ
ଉତ୍ପନ୍ନ କରେ । ଏହି ସମଗ୍ର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ପରଦା ନିରପେକ୍ଷ ଅଟେ ଏବଂ ଏହାର ଭାବନା ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ।
ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ମୋହକଲିଳଂ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ (2.52) । ଥରେ ଆମେ ଏହି ମୋହରୁ ବାହାରିବା ପରେ
ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ସୂର୍ଯ୍ୟ ପରିସଚେତନତା ଉନ୍ମୁକ୍ତ ହୁଏ ।

https://samajaepaper.in/imageview_48_28202521113028_4_83_03-08-2025_6_i_1_sf.html