ଯଦି ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ ସମଗ୍ର ଗୀତା ବର୍ଣ୍ଣନା କରିପାରିବ, ତେବେ ଏହା ହେବ ଦ୍ରଷ୍ଟା ବା ସାକ୍ଷୀ, ଯାହା ଅନେକ
ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଏହାକୁ ବୁଝିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାରଣ ଆମ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଭାବନ୍ତି ଯେ ଆମେ ସବୁକିଛି କରୁ ଏବଂ
ପରିସ୍ଥିତିକୁ ମଧ୍ୟ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁ ।
କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଅର୍ଜୁନ ପ୍ରାୟ ଷାଠିଏ ବର୍ଷ ବୟସର ଥିଲେ ଏବଂ ଭଲ ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରି ସମସ୍ତ
ପ୍ରକାର ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଭୋଗ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ଯୋଦ୍ଧା ଭାବରେ ସେ ଅନେକ ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିଥିଲେ । ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ସେ
ଅନୁଭବ କରିଥିଲେ ଯେ ସେ ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ କର୍ତ୍ତା ଏବଂ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ଏବଂ ସମ୍ପର୍କୀୟଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପାଇଁ ସେ ଦାୟୀ ହେବେ,
ସେଥିପାଇଁ ସେ ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରରେ ନିରାଶ ହୋଇଥିଲେ । ସମଗ୍ର ଗୀତାରେ ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ତାଙ୍କୁ ଜଣାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି
ଯେ ସେ ଜଣେ “କର୍ତ୍ତା’ ନୁହଁନ୍ତି ବରଂ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଜଣେ ଦ୍ରଷ୍ଟା ଅର୍ଥାତ୍‌ ସାକ୍ଷୀ ।
60 ବର୍ଷର ଜୀବନର ଭଲ ଏବଂ ଖରାପ ଅନୁଭୂତି ହେତୁ ଅର୍ଜୁନଙ୍କୁ ଏହି ଧାରଣାକୁ ବୁଝିବା କଷ୍ଟକର ମନେ ହୁଏ ଯେ ସେ
କେବଳ ଜଣେ ସାକ୍ଷୀ ଏବଂ କର୍ତ୍ତା ନୁହଁନ୍ତି । କେବଳ ଈଶ୍ୱରଙ୍କର କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ତାଙ୍କୁ ଏହି ସତ୍ୟ ବିଷୟରେ ବିଶ୍ୱାସ
କରାଏ । ଯଦିଓ ଅଧିକାଂଶ ସଂସ୍କୃତି ଆମକୁ କହେ ଯେ ଆମେ କେବଳ ଜଣେ ଦ୍ରଷ୍ଟା କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ ତାଙ୍କର ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଯାତ୍ରା
ଆରମ୍ଭରେ ଅଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ଏହି ଧାରଣାକୁ ବୁଝିବା କଷ୍ଟକର ହୁଏ ।
ଦ୍ରଷ୍ଟା ବୁଦ୍ଧିର ଗୋଟିଏ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅବସ୍ଥା । ଭୌତିକ ଜଗତରେ ଏହାକୁ ବୁଝିବା କଷ୍ଟକର । ଏହି ଦକ୍ଷତା ହିଁ ଆମ
ଚାରିପାଖରେ ଦିନକୁ ଦିନ ଘଟୁଥିବା ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ନ ହୋଇ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଭାବରେ ସ୍ଥିର ରହିବାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଯଦିଓ ଭୌତିକ ଜଗତରେ ଆମକୁ ଆନନ୍ଦ ଏବଂ ଯନ୍ତ୍ରଣାର ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱରେ ଦେଇ ଗତି କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ, କିନ୍ତୁ ବୁଦ୍ଧିର ଏହି
ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅବସ୍ଥା ଆମକୁ କୌଣସି କର୍ମର ଫଳ ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ନକରି କର୍ମ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ । ଏହା ଆମର ଭାବନାକୁ
ସାକ୍ଷୀ ଭାବରେ ଦେଖିବା ଏବଂ ଅଧୀନସ୍ଥ କରିବାର କ୍ଷମତା ।