ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵੈਦਿਕ ਰਸਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਛਾ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਖਮ ਸੁੱਖਾਂ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹੈ (9v.20)। ਆਪਣੇ ਪੁੰਨਾਂ (ਚੰਗੇ ਕਰਮ) ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ (9.21)।

ਆਮ ਵਿਆਖਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵੈਦਿਕ ਰਸਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਪੰੁਨ ਸਾਨੂੰ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਹ ਚਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਸੀਂ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਆਖਿਆ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜੇਕਰ ਇੱਛਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਕੇ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਸਵਰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇ। ਅਗਿਆਨਤਾ ਕਾਰਨ, ਕੋਈ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਭੌਤਿਕ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਾਂਗ ’ਬਾਹਰ’ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੈਦਿਕ ਰਸਮਾਂ ’ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਰਗ ’ਤੇ, ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁੱਖ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਪਰਤਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਸਦੀਵੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਸੱਚੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਸਿਰਫ ਅਟੱਲ ਸਵੈ ਤੋਂ ਹੀ ਆ ਸਕਦੀ ਹੈ।

ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਦਵੰਧਤਾ (ਦਵੰਦਵਾ) ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਆਪਣੇ ਉਲਟ ਧਰੁਵੀ, ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਸਵਰਗ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਧਰੁਵੀ ਭਾਵਨਾ ਵਜੋਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦੁਖਾਂ ਦੀ ਧਰੁਵੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਸਵਰਗ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ।

ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੁਰੰਤ ਇੱਕ ਰਸਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜੋ ਲੋਕ ਮੇਰੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਸੋਚਦੇ, ਨਿਰੰਤਰ ਪੂਜਾ ਦੁਆਰਾ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯੋਗ (ਮੇਲ) ਅਤੇ ਕਸ਼ੇਮ (ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਜਾਂ ਅਨੰਦ) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ (9.22)। ਇਹ ਗੀਤਾ ਦਾ ਇੱਕ ਅਕਸਰ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਵਾਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਸ਼ੇਮ (ਤੰਦਰੁਸਤੀ) ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਯੋਗ (ਅੰਤਮ ਮਿਲਾਪ) ਆਪਣੇ ਨਾਲ (ਯੋਗ-ਕਸ਼ੇਮ-ਵਾਹਮਯਮ) ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਸ ਵੱਲ ਇੱਛਾਹੀਣ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਹਨ।

ਇਹ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨਾਲ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦਾ ਮਾਰਗ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸਾਂਖ (ਜਾਗਰੂਕਤਾ) ਯੋਗ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤੀ-ਪ੍ਰਗਣਾ (ਸਟੋਇਕ) (2.55) ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਭੀਖ ਦੇ ਕਟੋਰੇ ਨੂੰ ਤੋੜ ਕੇ ਸਾਰੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਭਗਤੀ ਯੋਗ ਦੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਇਹ ਭਗਤਾਂ ਦਾ ਇੱਛਾਹੀਣ ਸਮਰਪਣ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਭੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।

https://epaper.jagbani.com/clip?2353060